Ongi etorri Legegunea atarira

Dekretu honen helburuak honako hauek dira: Euskal Herriko bertako abere-arrazen katalogo ofiziala egitea eta arraza horiei dagozkien arraza-estandarrak onartzeko oinarrizko baldintzak ezartzea, arrazok iraunaraztea, haztea edo eta hobetzea helburu duten elkarteen aitorpen ofiziala arautzea, bai eta Euskal Herriko Bertako Abere-Arrazen Kontseilua sortzea ere.

Dekretu honen ondorioetarako, honako definizio hauek hartuko dira kontuan:

1. Euskal Herriko bertako abere-arraza: jatorri ezagun urrunena Euskal Herrian duen abere-arraza eta dekretu honen bidez eratutako katalogoaren barruan dagoena.

2. Arrazari buruzko arau bereziak: arraza-estandarra jasotzen duen araua edo arraza berekotzat jotzeko eta liburu genealogikoa ezartzeko bide ematen duen espezie bateko abereen ezaugarri objektiboen multzoa.

3. Bertako arrazak sustatzeko elkartea: Euskal Herriko bertako abere-arraza zaintzen, hazten edo eta hobetzen duten elkarteak eta erakundeak, publikoak zein pribatuak, beti ere, nortasun juridikoa eta aitorpen ofiziala baldin badute. Aitorpena lortzeko, dekretu honen bidez sortutako erregistroan inskribatu behar da.

4. Galtzeko arriskua: arraza bakoitza zein egoeratan dagoen adierazten du FAOk zehaztutako lau kategorien arabera: "galduta" (dagoeneko ez dago abererik), "galtzeko arrisku bizian" (100 eme edo 6 ar baino gutxiago), "galtzeko arriskuan" (100 eta 1.000 eme bitartean edo 5 eta 20 ar bitartean), "galtzeko arriskutik kanpo" (1.000 eme eta 20 ar baino gehiago).

5. Liburu genealogikoa: erregistro-liburu orokorra da. Bertan, eskuz edo informatika bidez, katalogoan jasotako arrazei buruzko arau berezietan zehaztutako moduan inskribatzen dira arrazako abereak.

6. Erregistro-liburua: ustiategi baten erregistro-liburu indibiduala da, eta, hala badagokio, ustiategian jaiotako arraza-abere katalogatuak jasotzen dira.

1. ¿ Euskal Herriko bertako abere-arrazen katalogo ofiziala sortu da, dekretu honen eranskinean zehaztutakoaren arabera. Katalogoak Euskal Herrian bizirik dirauten bertako abere-arraza guztiak jasoko ditu.

2. ¿ Nekazaritza eta Arrantza sailburuaren aginduz katalogo ofizialaren edukia eguneratuko da eta bertan jasotako arrazei dagozkien arau bereziak ezarriko dira, dekretu honetan zehaztutakoaren arabera.

3. ¿ Dagoeneko beste esparru batzuetan zehaztutako arraza-estandarren eduki zehatzak ezartzerakoan, dagozkien organo eta elkarte teknikoetan aitortutako eta hitzartutako irizpide zientifikoei jarraituko zaie.

1. ¿ Prototipoa edo arraza-estandarra:

1. ¿ Arrazaren definizioa.

2. ¿ Arrazaren aldaerak.

3. ¿ Arrazaren ezaugarri morfologikoak:

   1.¿ Ezaugarri orokorrak.

   2.¿ Ezaugarri bereziak:

   1. burua

   2. soin-enborra

   3. gorputz-adarrak

   4. larrua

   5. kolorea

   6. altuera

   7. pisua

   8. beste batzuk

      3.¿ Izaera eta portaera.

      4.¿ Ezaugarri baztertzaileak.

      2. ¿ Abereen kalifikazio morfologikoa:

      1. ¿ Kalifikazio-baremoak.

      2. ¿ Kalifikatu beharreko alderdiak eta alderdion ponderazioa.

      3. ¿ Liburu genealogikoak.

      4. ¿ Abere-erregistroak.

      5. ¿ Abereen onarpena eta kalifikazioa.

1. ¿ Euskal Herriko bertako abere-arrazak sustatzeko elkarteen erregistroa sortu da, Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza eta Arrantza Saileko Nekazaritza eta Landa Garapeneko sailburuordetzari atxikita.

2. ¿ Euskal Herriko bertako abere-arrazak zaintzea, haztea edo eta hobetzea helburu duten elkarteak erregistroan inskribatuko dira Nekazaritza eta Landa Garapeneko sailburuordearen ebazpen bidez baldin eta "Euskal Herriko bertako abere-arraza sustatzeko elkarte" gisako aitorpen ofiziala lortu nahi badute, irabazi-asmorik ez badute eta beharrezko baliabide tekniko eta pertsonalak badituzte. Era berean, erregistroan horiei buruzko gorabehera garrantzitsu guztiak jasoko dira.

3. ¿ Aitorpen ofiziala lortzeko eta erregistroan dagokion inskripzioa egiteko, elkarteek, kasuan kasuko espezie edo arrazari dagozkion baldintzak betetzen dituztela egiaztatu beharko dute. Halaber, euren izaerari buruzko dokumentazioa aurkeztu beharko dute, hau da, eraketa, helburua eta estatutuak, osaera, jarduera-esparrua, beste erregistroetako inskripzio-ziurtagiriak, bai eta bertako abere-arrazen biziraupen, hazkuntza edo eta hobekuntzari buruz eskatzen zaizkien datuak ere.

4. ¿ Inskripzioa egiterakoan emandako datuetan aldaketak izanez gero, horren berri dokumentala eman beharko du berehala aitorpen ofiziala duen elkarteak, erregistroan inskribatuta jarraitu nahi badu. Nolanahi ere, urtero, elkarteak bere egoeraren eta jardueren memoria aurkeztu beharko du, bai eta katalogoan jasotako arrazaren egoerarena ere.

5. ¿ Aitorpen ofiziala ukatu edo, hala badagokio, baliorik gabe utzi daiteke, baldin eta dagokion erakundeak arriskutan jartzen badu katalogoan jasotako bertako arrazaren bat, aitorpen ofiziala duen beste edozein erakunderen jarduera oztopatzen badu edo ezarritako baldintza guztiak betetzen ez baditu.

6. ¿ Dekretu honen arabera aitorpen ofiziala duten sustapenerako elkarteek baimena jaso dezakete Nekazaritza eta Landa Garapeneko sailburuordearen ebazpen bidez liburu genealogikoen ardura izateko, ebazpen horretan zehaztutako baldintzetan. Baimendutako elkarteek liburu genealogikoetan jasotako informazioaren eta jarduerarekin lotutako alderdiei buruz eskatzen zaizkien datuen berri eman beharko diote baimena eman duen organoari.

7. ¿ Aitortutako elkarteen eta kudeatzen dituzten liburu genealogikoen jarraipena foru aldundiei dagokie. Dena den, foru aldundiak eta Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza eta Arrantza Saila ados jartzen badira, bidezkoa da liburu genealogikoen ardura-lanen jarraipen eta koordinazioari buruzko funtzioak aitorpen ofiziala duten elkarteen esku uztea.

8. ¿ Sustapenerako elkarteen aitorpena administrazio prozeduraren araudi komunarekin bat etorriz egingo da.

1. ¿ Euskal Herriko Bertako Abere-Arrazen Kontseilua eratu da, Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza eta Arrantza Saileko Nekazaritza eta Landa Garapeneko sailburuordetzari atxikitako kide anitzeko organo gisa. Kontseiluaren jardueran, kontseiluak berak onartzen dituen barne-arauak, eta, horren ezean, administrazio-prozedura komunaren arau orokorrak beteko dira.

   Kontseiluak, bere funtzioak egoki betetzeko behar beste aldiz elkartuko da, eta, edonola ere, urtean behin.

2. ¿ Euskal Herriko Bertako Abere-Arrazen Kontseilua honako kide hauek osatuko dute:

   1. Kontseiluburuak: Nekazaritza eta Landa Garapeneko sailburuordea.

   2. Buruordeak: Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza zuzendaria.

   3. Kontseilukideek:

      • Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza eta Arrantza Saileko Ikerketa zuzendaria.

      • Pertsona bat, gutxienez zuzendari-maila duena, foru aldundi bakoitzaren ordez eta beraiek proposatuta.

      • Aitorpen ofiziala duten sustapenerako elkarteen hiru ordezkari, "Euskal Abereak" elkarteak proposatuta.

      • Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza eta Arrantza Saileko funtzionario bat, teknikari-albaitaria, idazkari-lanak ere egingo dituena.

        Arrazen ikerketan eta zaintzan adituak eta zientzialari espezializatuei bileretan parte hartzeko deia egin dakieke.

        Izenez zehaztutako karguen ordez ez dauden kontseilukideak Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza eta Arrantza Sailak izendatu beharko ditu.

3. ¿ Euskal Herriko Bertako Abere-Arrazen Kontseiluak honako eginkizunok izango ditu:

   1. Euskal Herriko Bertako Abere-Arrazen Katalogo Ofizialean aldaketak egiteko proposatzea.

   2. Katalogoan aldaketak egiteko proposamenei buruzko argibideak arauz ematea.

   3. Katalogoan jasotako arrazei dagozkien arau bereziei eta horien aldaketei buruzko argibideak arauz ematea.

   4. Katalogoaren jarraipena eta kontrola egitea.

4. ¿ Liburu Genealogikoaren Batzordea Euskal Herriko Bertako Abere-Arrazen Kontseiluaren menpe egongo da. Izan ere, Kontseilua ere arau honen bidez eratu da.

   Liburu Genealogikoaren Batzordea honako hauek osatuko dute: Kontseilua osatzen duten erakundeen ordezkari teknikari banak eta kontseilu hori osatzen duten entitateetako hiru ordezkarik, Kontseiluak proposatuta eta Nekazaritza eta Landa Garapeneko sailburuordeak izendatuta. Batzordeak honako egiteko hauek izango ditu:

   1. Kontseiluaren lanak prestatzea.

   2. Katalogatutako arrazen liburu genealogikoetan inskribatzeko eskaerak aztertzea, arau berezietan ezarritakoa betetzen duten egiaztatzeko.

   3. Kalifikatutako abereak onartzea, bidezkoa bada.

   4. Dokumentazio genealogikoari aterabidea ematea. Eginkizun hau aitorpen ofiziala duten elkarteen esku utzi ahal izango da.

   5. Liburu genealogikoaren jardueran sor litezkeen gorabeherei erantzutea eta horiek konpontzea.

   6. Katalogatutako arrazen arau bereziak aldatzeko proposatzea.

5. ¿ Kontseiluaren eta Batzordearen egitekoak Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza eta Arrantza Sailaren baliabide eta langileen bidez burutuko dira.

Nekazaritza eta Arrantza Sailak, eskumena duten foru organoen lankidetzaz, Euskal Herrian galzorian dauden bertako abere-arrazak eta arrazok zaintzen, hazten edo eta hobetzen dituzten elkarteak sustatzeko beharrezkoak diren laguntza-programak eta -neurriak ezarriko ditu.

1. Agindua, 1995eko ekainaren 7koa, Industri, Nekazaritza eta Arrantza sailburuarena, "Pottoka" zaldi-arrazari buruzko arau bereziak onartzen dituena.

2. Agindua, 1999ko martxoaren 16koa, Nekazaritza eta Arrantza sailburuarena, zeinaren bitartez "Betizu" behi-arrazari buruzko arau bereziak onartzen baitira

3. Agindua, 1999ko uztailaren 21ekoa, Nekazaritza eta Arrantza sailburuarena, zeinaren bitartez "Montxina" behi-arrazari buruzko arau bereziak onartzen baitira.

4. Agindua, 1999ko uztailaren 21ekoa, Nekazaritza eta Arrantza sailburuarena, zeinaren bitartez "Euskal Herriko Mendiko Zaldia"ri buruzko arrazari buruzko arau bereziak onartzen baitira.

5. Agindua, 2001eko martxoaren 15ekoa, Nekazaritza eta Arrantza sailburuarena, zeinaren bitartez "Euskal Oiloa" hegazti-arrazari buruzko arau bereziak onartzen baitira.

Vitoria-Gasteizen, 2001eko abenduaren 27an.

Lehendakaria,

JUAN JOSÉ IBARRETXE MARKUARTU.

Nekazaritza eta Arrantza sailburua,

IÑAKI GERENABARRENA MARTÍNEZ DE LAHIDALGA.